Dünya 4.0 Diyor, Peki Biz ?
Teknoloji çok ilerledi, yetişemiyoruz cümleleri ve dünyanın gerçeği birbirinden çok uzakta. Dünya Endüstri 4.0 devrimini konuşur, yaşar tartışırken bizler neler yapıyoruz? Ne kadar hazırız? Önlemlerimizi aldık mı? Hatta Endüstri 4.0 nedir?
Ufuk Tarhan ismini belki duyduk belki duymadık ama aşağıdaki fotoğrafı mutlaka biliyoruz ?
Aslında bu görsel bize biraz ilginç ve Ufuk Tarhan’ı tanıyorsak biraz da fütürist geliyordur. Ancak tam da gerçeği yansıtmaya başlamak üzere.
Sanayi bölgelerinin eğitim merkezlerinde yayınlanan belki de çok fazla bizlere ulaşmayan bir haberi sizlerle paylaşıyorum. “ Endüstri 4.0 Uyum Sağlamayan Kaybedecek”. Bu kavram ile bizler ilk 2011 yılında Almanya’nın Hannower fuarında tanıştık. 2020 yılında tam uygulamaya geçmek üzere hedeflenen bu devrim için birçok uzmanın yorumu çok kolay olmayacağı düşünülmekle beraber teknolojinin hızlı büyümesi bu yolda hızlı adımlar atıldığını göstermektedir.
Akıllı fabrikalar, akıllı ürünler ve makinalar arası iletişim ile Endüstri 4.0 ekonomiden sosyal yaşama bir çok alanda radikal değişim ve dönüşümler yaşanacağını göstermektedir.
Endüstri 4.0 hakkında teknik bazı prensiplerden bahsedecek olursak,
1) Karşılıklı Çalışabilirlik: Siber fiziksel sistemlerin yeteneği ile (örn. iş parçası taşıyıcıları, montaj istasyonları ve ürünleri) nesnelerin interneti ve hizmetlerin interneti üzerinden insanların ve akıllı fabrikaların birbirleriyle iletişim kurmasını içerir.
2) Sanallaştırma: Bu yapı akıllı fabrikaların sanal bir kopyasıdır. Sistem, sensör verilerinin sanal tesis ve simülasyon modelleri ile bağlanmasıyla oluşur.
3) Özerk Yönetim: Siber-Fiziksel sistemlerin akıllı fabrikalar içinde kendi kararlarını kendi verme yeteneğidir.
4) Gerçek-Zamanlı Yeteneği: Verileri toplama ve analiz etme yeteneğidir. Bu yapı anlayışın hızlıca yapılmasını sağlar.
5) Hizmet Oryantasyonu: Hizmetlerin interneti üzerinden siber-fiziksel sistemler, insanlar ve akıllı fabrika servisleri sunulmaktadır.
6) Modülerlik: Bireysel modüllerin değişen gereklilikleri için akıllı fabrikalara esnek adaptasyon sistemi sağlar.
Endüstri 4.0 için Alman Yapay Zeka Araştırma Merkezi (DFKI), içinde Siemens’in de bulunduğu 20 endüstriyel ve araştırma ortağının katkısıyla kurulan Almanya, Kaiserslautern’deki micro bir akıllı fabrikada bu gibi bir sistemin uygulamada nasıl çalışacağını göstermektedirler. Ürünler ile imalat makinelerinin birbirleriyle nasıl haberleşebileceklerini göstermek için sabun şişelerinden faydalanmaktadır. Boş sabun şişelerinin üzerinde radyo frekansıyla tanımlama (RFID) etiketleri vardır ve bu etiketler aracılığı ile makinelerin şişelerin rengini tanıması sağlanmaktadır. Bu sistem sayesinde bir ürünün radyo sinyalleriyle ilettiği bilgiler, üretimin başında itibaren dijital ortamda saklanmasına olanak sağlanmaktadır. Bu şekilde bir siber-fiziksel sistem olarak ortaya çıkmaktadır.
Endüstri 4.0 ile yayılan harika gelişmeler yanı sıra aslında diğer bir konu ise, Oxford üniversitesinin yaptığı bir araştırma sonucu önümüzdeki 20 yıl içerisinde ABD’deki işlerin %47’si yok olmak üzeredir. Birçok meslekte stratejik karar alma alanlarında dahi robotların görev alacağı bu sistem korkmak, uzak durmak veya görmezden gelmek mümkün bir çözüm değildir. İşte tam da bu yüzden bu konuyu araştırmalı bilmeli ve değişimle birlikte gelecek planlarımızda da dönüşüme gitmeliyiz.
Öncelikle Endüstri 4.0 faydaları;
►Sistemin izlenmesinin ve arıza teşhisinin kolaylaştırılması
► Sistemlerin ve bileşenlerinin öz farkındalık kazanması
► Sistemin çevre dostu ve kaynak tasarrufu davranışlarıyla sürdürülebilir olması
► Daha yüksek verimliliğin sağlanması
► Üretimde esnekliğin arttırılması
► Maliyetin azaltılması
► Yeni hizmet ve iş modellerinin geliştirilmesi
Yukarıda belirtilen faydalarına ek olarak, toplum mühendislerinin aslında insanların gözlerinin önüne sermek istediği bir yaklaşımda, “Endüstri 4.0 ve Robot Teknolojisi” çalışanların daha insani şartlarda çalışmalarını ve fiziksel meslek hasatalıklarınında önüne geçilebileceğini belirtmektedirler.
Gelelim Endüstri 4.0 ile Yapay Zeka kullanımı sonrası adını yeni duyduğumuz meslekler yaşamlarımıza girecek peki bunlar neler;
Empathy Trainers – Empati Eğiticileri
Explainers – Açıklamacılar
Sustainers – Sürdürücüler
Dijital Dedektiflik ve sanal güvenlik uzmanlığı
Sıfır Enerji Mimarlığı
Büyük Veri Uzmanları
Yapay Zeka Pazarlamacılığı
Sanal Gerçeklik Uzmanlığı
Teknolojiyi Doğru Kullanma Uzmanları
İşsiz kalmak korkusunu yenmek için, yeni işler üzerine deneyim sahibi olmak ve kendini geliştirmeye hazır olmalıyız.
Serhat Özeren’in dediği gibi “Gelecek, Bilişimle Gelecek.”
Merve Dönerçark